Temiz Oda

TEMİZ ODA STANDARTLARI

Temiz oda; partikül ve mikroorganizma sayısının, sıcaklığın, nem oranının, taze hava miktarının, ortam basıncının hava hareketlerinin ve buna benzer parametrelerin kontrol altında tutulduğu kapalı ortamlardır.

Hastanelerde bulunan Ameliyathaneler, Yoğun Bakım Üniteleri, Sterilizasyon, Genetik Laboratuvarlar, Tıbbi Laboratuvarlar, Gıda Fabrikalarında Beyaz odalar vb. alanlar temiz oda olarak sınıflandırılırlar.

Hastane yönetimi modüler hijyen odalar yapmaya karar verdiği aşamada, yapılacak sistemin uluslararası kalite standartlarına haiz olduğunu bilmelidir.

Her modüler hijyen oda için ayrı mühendislik hesapları ve tasarlanan modüler hijyen oda, klima tesisatının verimliliğini ve konforunu amaçlayan testler ve bu testlerin sonuçlarını kontrol edebileceğimiz standartlar mevcuttur.

Bu konuda dünyadaki mevcut standartlardan faydalanılmaktadır.

Bunlar:

1) Alman DİN 1946/4, VDI 12167, VDI 12080, VDI 2083

2) Amerikan Federal Standartları FS 209 E

3) Bu standartların birleşimi ISO 14644 standardı.

Bu standartlarda belli metreküp içerisinde ne kadar partikül olması gerektiği anlatılmaktadır.

ISO 14644-1 standartlarına göre partikül konsantrasyonu şöyledir:

Hastanelerde sadece odaların hijyen olması yetmez. Personelinde bu hijyen ortamlara uyum sağlaması bu konuda eğitilmesi ortamları kirletmemesi gerekmektedir. Bilindiği gibi tabiattaki en büyük kirletici insandır ve ortama milyonlarca partikül yayarlar.

Hastanede görevli olanların hijyen bölgelerde kesinlikle galoşla dolaşması, maske takması zorunludur. Eller devamlı yıkanmalı, vücudun her tarafı tamamen kapalı olacak şekilde özel giysi ve eldiven kullanılmalıdır. Dezenfeksiyon ve malzemelerin sterilizasyonu titizlikle yapılmalıdır.

Tüm hastaneler dış kapıdan başlamak üzere hijyene çok dikkat etmelidir. Hijyen ortam klima santralleri veya paket hijyen klima (Aseptizör) sistemleri ile havanın mikroorganizmalardan ve partiküllerden arındırılması ile sağlanır. Ortamı kullanan insanların temizliğe dikkat etmesi bu hijyen sistemi idame ettirir. Yani hijyenliğin devamı sağlanır. Burada en önemli faktör insan ve insanın hijyen kurallarına uymasıdır.

HASTANELERİN BELLİ BAŞLI HİJYEN ODALARI

TEMİZ ODA OLUŞTURULMASI

Bakterilerin, virüslerin, sporların, mantarların hepsine birden mikroorganizmalar diyoruz ve bunların mikrop boyutlarında olduğu bilinmektedir.

Bütün bu organizmalar havada tozlar ve partiküller üzerinde asılı vaziyette bulunmaktadır. Demek ki temiz odaları tozlar ve partiküllerden tamamen arındırırsak, bu arındırma organizmalardan da arındırmayı sağlayacaktır.

Bu işlem Hijyen klima sistemleri ile mümkündür. Basit bir mantık ile hava dışarıdan emilip çeşitli aşamalarda filtrelerden geçirilerek temiz odaya verilmekte ve buradaki kirli hava dışarı atılmaktadır. Yapılan işlemin kaba tarifi budur.

Temiz oda boyutları, operasyonun şekline ve odada kullanılacak aletlere göre farklı boyutlarda olmakla birlikte minimum 30m² olmalıdır.

Temiz odalarda yükseklik ideal olarak 3.00 metre olmalıdır. Eğer yükseklik müsait değilse paket tip klima cihazı ile (ek te mevcut resim) direkt üfleme yapılmalı, yükseklik müsait ise Laminar Flow (laminer akış) sistemi kullanılmalı veya hepa kutularından (türbülanslı akış) üfleme yapılmalıdır.

Modüler hijyen oda içerisine verilen hava miktarı, emilen hava miktarından fazla olmalıdır ki, pozitif basınç (+) oluşsun. Herhangi bir sebeple kapılar açılırsa koridordan hava içeri girmesin.

Temiz odada ameliyat masası etrafındaki 9m²’lik alanı Laminar flow’lu sistemlerde OP-1 olarak adlandırıyoruz. Operasyon anında bu bölge % 99,9 steril olduğundan hasta, cerrahlar, anestezi uzmanı ve diğer yardımcı personeller bu alanda çalışmalıdır.

Operasyon anında bu ekip mümkün olduğu kadar bu bölge dışına çıkmamalıdır. Çünkü OP-2 bölgesi daha az steril bölgedir. Operasyonda kullanılan aletler de birinci bölgede olmalıdır. Aksi takdirde enfeksiyon riski olabilir.

LAMİNAR FLOW’DAN ÜFLEME (DÜZGÜN VE YALIYARAK AKIŞ)

Laminar flow sistemde ise mükemmel hijyenlik sağlanmaktadır. Şekildeki resimde görüldüğü gibi modüler hijyen klima cihazı mümkün olduğunca dışarıda olmalıdır.

Akış laminar ve düzgündür. Bu modüler hijyen klima cihazları ( paket hijyen klima) cihazda da kaba ince toz filtreleri ile Ultra-Viole, Bioksijen veya iyon jeneratör sistemleri kullanılabilir. Kondenser grubu dışarıda ve R410 gazla çalışmaktadır. Enerji tüketimi 6-8kw arasındadır. Cihaz diğerleri gibi % 30 –  % 100 arasında ayarlanabilir taze hava ile çalışmaktadır.

TEMİZ ODALARDA PARTİKÜL VE MİKRO-ORGANİZMALARIN ÖNEMİ

Enfeksiyon oranı hava içindeki mikro-organizma ve partikül ile orantılıdır. Temiz oda teknolojisi kullanılarak partikül ve mikro-organizma sayısı azaltılabilir. Ortamdaki partikül ve mikro-organizma sayısını istenilen seviyelerde tutmak için partikülden arındırılmış, mikro-organizma içermeyen havanın verilmesi şarttır. Temiz Odalarda hava akışını sağlamak:          5 ~ 15 Pa – iki ortam arasındaki basınç farkı yeterlidir, ortamlar arası hava akışını sağlar.

Temiz Odalarda duvar, döşeme ve tavandaki ısı kaybı veya kazancı minimum olmalı Kışın sistem soğutma konumunda çalışacak Çizgisel akışlarda, üfleme ve ortam sıcaklıkları arasında sıcaklık farkı yüksek olmamalı, ısı yükleri ne kadar az olursa o kadar sıcaklık farkı daha azdır. ΔT= 2~3 Üfleme hızı havanın tabana kadar düşmesini sağlayacak, ancak türbülans yaratacak hızlardan kaçınılacaktır. Klima santralı arıza durumunda diğer ameliyathaneler etkilenmeyecektir.